Η Ελλάδα είναι μια χώρα στη μεσογειακή Ευρώπη, γνωστή για τα χιλιάδες νησιά της, τα οποία βρίσκονται απλωμένα στις θάλασσες του Αιγαίου και του Ιονίου. Η πρωτεύουσα της Ελλάδας, η Αθήνα, βρίσκεται στην ηπειρωτική χώρα, στην περιφέρεια Αττικής, στο ίδιο ακριβώς σημείο όπου αναπτύχθηκε και η σπουδαία αρχαία πόλη. Σε αυτό το άρθρο, θα ρίξουμε μια ματιά σε στοιχεία για τον ελληνικό πολιτισμό και θα διερευνήσουμε τι κάνει την Ελλάδα ξεχωριστή και μοναδική σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ευρώπης αλλά και του υπόλοιπου κόσμου.
Η γεωγραφική θέση της Ελλάδας
Η θέση της Ελλάδας στη Μεσόγειο συνέβαλε στην ανάπτυξη της ναυσιπλοΐας, του εμπορίου και της πολιτισμικής ανταλλαγής με άλλους λαούς, κάτι που επηρέασε βαθιά τον ελληνικό πολιτισμό.
Τι Είναι Αυτό που Κάνει την Ελλάδα Διάσημη;
Ο δυτικός κόσμος έχει επηρεαστεί σε βάθος από την Αρχαία Ελλάδα – στη φιλοσοφία, τα μαθηματικά, τη ρητορική και την πολιτική σκέψη.
Η Ελλάδα είναι γνωστή σε ολόκληρο τον κόσμο για πολλά πράγματα, ιδιαίτερα στον λεγόμενο «δυτικό κόσμο», όπου ένα μεγάλο μέρος των παραδόσεων, των αξιών και των ιδανικών προέρχεται από την ελληνική αρχαιότητα. Για παράδειγμα, οι σύγχρονοι μαθηματικοί, μηχανικοί και επιστήμονες είναι όλοι εξοικειωμένοι με το ελληνικό αλφάβητο, αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά στις εξισώσεις τους για να καταλάβει από πού ξεκίνησαν όλα. Αν σε εμπνέει η γλώσσα όσο και η ιστορία, μπορείς να μάθεις περισσότερα για το πώς να μάθεις Ελληνικά αποτελεσματικά και τι να περιμένεις από τη διαδικασία.
Πολλές από τις γνώσεις μας στη γεωμετρία, την αστρονομία, τη φιλοσοφία, την πολιτική και ακόμη και τη γλωσσολογία προέρχονται από την Αρχαία Ελλάδα. Οι στοχαστές της, όπως ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο Σωκράτης και ο Διογένης, έχουν γίνει πλέον παγκοσμίως γνωστά ονόματα και θεμέλιο της ελληνικής κουλτούρας.
Αφήνοντας για λίγο στην άκρη τους διανοούμενους, η Ελλάδα είναι επίσης διάσημη για την ελληνική κουζίνα της, η οποία περιλαμβάνει πεντανόστιμα και, σύμφωνα με πολλούς, ιδιαίτερα υγιεινά πιάτα. Η ελληνική γαστρονομία αξιοποιεί όλα τα είδη κρέατος, αλλά είναι ιδιαίτερα γνωστή για τα πιάτα με χοιρινό και αρνί. Ένα ακόμη χαρακτηριστικό προϊόν που συνδέεται άμεσα με την ελληνική κουζίνα είναι το τυρί, κυρίως η φέτα, το πιο διάσημο από τα τυριά της χώρας, φτιαγμένο από γάλα κατσίκας ή προβάτου. Συχνά συνοδεύεται από ελιές, ένα ακόμη βασικό στοιχείο πολλών ελληνικών πιάτων. Αν η γλώσσα σε εμπνέει όσο και η κουζίνα, μπορείς να διαβάσεις τον οδηγό μας στα αγγλικά για το πώς να μάθεις Ελληνικά online.
Ο καλύτερος τρόπος να φανταστεί κανείς την ελληνική κουζίνα, αν δεν την έχει δοκιμάσει, είναι να σκεφτεί ένα μείγμα γεύσεων από τη Δυτική Ευρώπη, όπως της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας, συνδυασμένο με τη γευστική τεχνογνωσία των Βαλκανίων. Γι’ αυτό, όταν δοκιμάζουμε ελληνικό φαγητό, βλέπουμε συχνά πιάτα που υπάρχουν και σε άλλους πολιτισμούς, με διαφορετικά όμως ονόματα. Και μιας και μιλάμε για φαγητό, να σημειωθεί ότι η σωστή προφορά της λέξης “Gyro” είναι «γύρος».
Η Ελλάδα, όμως, δεν φημίζεται μόνο για το φαγητό της. Οι Έλληνες αγαπούν το θέαμα και είναι οι δημιουργοί δύο από τις πιο γνωστές μορφές ψυχαγωγίας στον σύγχρονο κόσμο. Πράγματι, οι αρχαίοι Έλληνες ήταν οι εφευρέτες του αρχαίου ελληνικού θεάτρου, όπως το γνωρίζουμε σήμερα: τα αμφιθέατρα, τα κοστούμια, η κωμωδία και η τραγωδία, όλα ξεκίνησαν από εκεί. Αν αγαπάτε την κλασική λογοτεχνία και το θέατρο, θα ξέρετε ήδη ότι είναι αδύνατο να καταγράψει κανείς όλες τις σπουδαίες ελληνικές παραστάσεις χωρίς να αφήσει κάποια έξω.
Το θέατρο γεννήθηκε στην Ελλάδα και έκτοτε καθορίζει την εξέλιξη της παγκόσμιας δραματουργίας.
Η άλλη μεγάλη «παράσταση» που χάρισαν οι αρχαίοι Έλληνες στον κόσμο είναι οι Ολυμπιακοί αγώνες, ένα διεθνώς αναγνωρισμένο αθλητικό γεγονός που πραγματοποιείται κάθε τέσσερα χρόνια, ήδη από το 776 π.Χ. Οι Ολυμπιακοί αγώνες δημιουργήθηκαν αρχικά προς τιμήν των θεών του Ολύμπου, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, αλλά με τον καιρό εξελίχθηκαν σε έναν τρόπο να τιμηθούν οι καλύτεροι αθλητές του κόσμου, δίνοντάς τους την ευκαιρία να επιδείξουν τις ικανότητές τους και να διεκδικήσουν μετάλλια, χάλκινα, αργυρά και, φυσικά, χρυσά. Δες εδώ μερικούς διάσημους Έλληνες αθλητές και Ολυμπιονίκες.
Έτος πρώτης καταγεγραμμένης διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αρχαία Ολυμπία.
Η Ελληνική Κουλτούρα
Πώς είναι άραγε η ζωή στην Ελλάδα; Το κλίμα στη χώρα, όπως και σε μεγάλο μέρος της νότιας Ευρώπης, είναι ιδιαίτερα ζεστό, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, και κάποιες φορές γίνεται σχεδόν ανυπόφορο. Για αυτόν τον λόγο, η ελληνική κουλτούρα είναι στενά συνδεδεμένη με τη θάλασσα και τις παραλίες· μια βουτιά στα δροσερά νερά είναι ο πιο φυσικός τρόπος για να αντιμετωπίσει κανείς τη ζέστη της ημέρας.
Η προσπάθεια αποφυγής της ζέστης οδήγησε στη δημιουργία μιας ακόμη αγαπημένης ελληνικής συνήθειας, της λεγόμενης «βόλτας». Η βόλτα είναι μια κοινωνική παράδοση που έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα και συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Καθώς το απόγευμα ο ήλιος δύει και η θερμοκρασία πέφτει, φίλοι, οικογένειες και γείτονες συγκεντρώνονται για να περπατήσουν στην παραλία ή στον κεντρικό δρόμο της πόλης ή του χωριού. Η βόλτα λειτουργεί σαν κοινωνικός θεσμός, επιτρέποντας στους ανθρώπους να χαλαρώσουν και να συζητήσουν μετά από μια απαιτητική μέρα στη δουλειά ή στο σπίτι.
Η συνήθεια του «να τα λέμε» έχει ιδιαίτερη σημασία στην Ελλάδα. Η Ελλάδα έχει περισσότερους χώρους για να το κάνει αυτό ανά κάτοικο. Καφετέριες υπάρχουν παντού, μαζί με παρόμοια καταστήματα, επιτρέποντας στον πληθυσμό να συναντιέται κατά τη διάρκεια των πολυάσχολων ημερών του, να πίνουν ένα καφέ ή ποτό και να συζητούν μαζί.
Η βόλτα αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία της ελληνικής καθημερινότητας, λειτουργώντας ως άτυπος κοινωνικός θεσμός.
Αυτή η κοινωνικότητα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής κουλτούρας, πολύ περισσότερο από ό,τι σε άλλες χώρες όπου οι άνθρωποι προτιμούν να περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους μόνοι.
Η κουλτούρα των καφενείων είναι τόσο βαθιά ριζωμένη που, παραδοσιακά, τα καφενεία αποτελούσαν τόπο συνάντησης πολιτικών ομάδων ή φίλων ανδρών για συζητήσεις και αποφάσεις. Αυτή η συνήθεια δημιούργησε ένα πολιτισμικό φαινόμενο, σύμφωνα με το οποίο ορισμένες γυναίκες απέφευγαν κάποια καφενεία, θεωρώντας τα «ανδρικά στέκια».
Ωστόσο, οι εποχές αλλάζουν. Η Ελλάδα ακολουθεί πλέον έναν πιο σύγχρονο και ανοιχτό τρόπο ζωής, όπου οι κοινωνικοί χώροι είναι πιο μικτοί και φιλόξενοι για όλους. Παρόλα αυτά, αυτή η διάκριση μεταξύ ανδρικών και γυναικείων χώρων εξακολουθεί να παρατηρείται, κυρίως σε μικρότερες κοινότητες και χωριά.
Τα καφενεία υπήρξαν για δεκαετίες χώροι συζήτησης, ανταλλαγής ιδεών και κοινωνικοποίησης. Παρότι η κοινωνία εξελίχθηκε, ο ρόλος τους παραμένει σημαντικός.
Η Ελληνική Ιστορία
Δεν θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για την Ελλάδα χωρίς να αναφερθούμε στην πλούσια ιστορία και τη μυθολογία της, οι οποίες αποτελούν θεμελιώδη στοιχεία της ελληνικής κουλτούρας και εξηγούν γιατί η χώρα είναι τόσο γνωστή παγκοσμίως. Πρώτα απ’ όλα, αξίζει να αναφέρουμε ότι το όνομα της Ελλάδας στα ελληνικά είναι «Ελλάς» ή «Ελλάδα», και γι’ αυτό συχνά συναντάμε τον όρο «Ελληνικός» ή «Ελληνιστικός» (Hellenic) για να περιγράψουμε οτιδήποτε σχετίζεται με την Ελλάδα και τον πολιτισμό της.
3200 – 1100 π.Χ.
Εποχή του Χαλκού και πρώτοι μεγάλοι πολιτισμοί (Κυκλαδικός, Μινωικός, Μυκηναϊκός)
1100 – 800 π.Χ.
Ομηρική περίοδος και “Σκοτεινοί Χρόνοι”
800 – 323 π.Χ.
Κλασική εποχή και ακμή των πόλεων-κρατών
323 – 31 π.Χ.
Ελληνιστική περίοδος και εξάπλωση του ελληνικού πολιτισμού
330 – 1453 μ.Χ.
Βυζαντινή Αυτοκρατορία
Ο άνθρωπος κατοικεί στον ελλαδικό χώρο σχεδόν από τότε που υπάρχει το ανθρώπινο είδος. Η πρώτη, όμως, περίοδος που θεωρείται ξεχωριστή στην ελληνική ιστορία είναι η Εποχή του Χαλκού. Αυτή περιλάμβανε διάφορους πολιτισμούς, τον Κυκλαδικό, τον Μινωικό και τον Μυκηναϊκό, που δημιούργησαν και οργάνωσαν τους πρώτους αστικούς οικισμούς της περιοχής. Αυτοί οι πολιτισμοί διαμόρφωσαν την αρχιτεκτονική και την πολιτιστική ταυτότητα που σήμερα συνδέουμε με την Ελλάδα και ειδικότερα με την Αρχαία Ελλάδα. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι ήταν «η Αρχαία Ελλάδα πριν από την Αρχαία Ελλάδα». Η περίοδος αυτή εκτείνεται από το 3200 έως το 1100 π.Χ.
Μετά το τέλος της Εποχής του Χαλκού σημειώθηκε μια μεγάλη πολιτιστική κατάρρευση, που οδήγησε σε απώλεια της ενότητας, της τεχνολογίας και των επιστημών. Τότε ξεκινά η λεγόμενη Ομηρική περίοδος ή αλλιώς οι «Σκοτεινοί Χρόνοι» της Ελλάδας, κατά την οποία αρχίζει να διαμορφώνεται η κλασική Αρχαία Ελλάδα όπως τη γνωρίζουμε. Για αιώνες, η Ελλάδα αποτελούνταν από πόλεις-κράτη που συνδέονταν μεταξύ τους μέσω κοινής γλώσσας και πολιτισμού.
Παρότι οι πόλεις-κράτη συχνά πολεμούσαν μεταξύ τους και είχαν πολιτικές διαφορές, ενώνονταν απέναντι σε εξωτερικούς εχθρούς, όπως συνέβη στην περίφημη μάχη των Θερμοπυλών, όπου 300 Σπαρτιάτες, μαζί με πολεμιστές από τις Θεσπιές και τη Θήβα, αντιστάθηκαν σε έναν ασύγκριτα μεγαλύτερο περσικό στρατό.
Τρία στοιχεία που κάνουν την ελληνική κουλτούρα μοναδική
Ακολουθεί η Κλασική Περίοδος, η οποία θεωρείται η χρυσή εποχή της Αρχαίας Ελλάδας. Από αυτήν αντλεί η Δύση μεγάλο μέρος της φιλοσοφίας, της πολιτικής, των τεχνών και της λογοτεχνίας της. Είναι επίσης η εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο οποίος, επικεφαλής του ελληνικού στρατού, κατέκτησε την Περσική αυτοκρατορία και άφησε ένα ανεξίτηλο αποτύπωμα στην ιστορία. Η επιρροή αυτής της περιόδου στη γλώσσα, την επιστήμη και τη σκέψη του σύγχρονου κόσμου είναι τεράστια και διαρκής — δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη αναρωτιόμαστε πόσες λέξεις έχει η ελληνική γλώσσα, μια από τις πιο πλούσιες και ιστορικά ανθεκτικές γλώσσες στον κόσμο. Δες εδώ αναλυτικά την επίδραση της Αρχαίας Ελλάδας στον σύγχρονο κόσμο.
Μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου αρχίζει η Ελληνιστική Περίοδος, που οδήγησε τελικά στην υποταγή της Ελλάδας στη Ρωμαϊκή Δημοκρατία και έπειτα στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Παρά την κατάκτηση, η ελληνική κουλτούρα επηρέασε βαθιά τους Ρωμαίους· στοιχεία όπως η θρησκεία, η φιλοσοφία, τα μαθηματικά, οι τέχνες και η ελληνική κουζίνα διατηρήθηκαν και προσαρμόστηκαν, δημιουργώντας έναν πολιτισμό που θύμιζε έντονα την Αρχαία Ελλάδα.
Η ρωμαϊκή κυριαρχία σηματοδότησε το τέλος της Αρχαίας Ελλάδας, αλλά όχι του ελληνικού πολιτισμού. Μετά τη διάλυση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, αναδύθηκε η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη, μεταφέροντας το κέντρο εξουσίας πιο κοντά στην ελληνική γη.
Το Βυζάντιο τελικά έπεσε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, η οποία κατέκτησε και τον σύγχρονο Ελλαδικό χώρο και άφησε πίσω της τις δικές της επιρροές στον πολιτισμό και την κουζίνα, όπως ο ελληνικός καφές, ο οποίος είναι σίγουρα παράγωγο του τουρκικού καφέ. Η Οθωμανική κυριαρχία θα διαρκέσει περίπου 400 χρόνια πριν οι Έλληνες επαναστατήσουν το 1821, κατακτώντας την ανεξαρτησία τους και οδηγώντας στην ίδρυση της σύγχρονης Ελλάδας, η οποία συνεχίζεται μέχρι σήμερα ως ανεξάρτητη χώρα.
Αν θέλεις να μάθεις περισσότερα για την Αρχαία Ελλάδα, φρόντισε να ρίξεις μια ματιά και στα υπόλοιπα άρθρα της ενότητάς μας για την Ελλάδα, εδώ στο blog του Superprof!
Σε κάθε περίπτωση, σε ευχαριστούμε που διάβασες αυτό το άρθρο. Ελπίζουμε να έμαθες κάτι καινούργιο για αυτήν τη συναρπαστική και διαχρονική χώρα, καθώς και για την πλούσια ελληνική κουλτούρα που συνεχίζει να εμπνέει τον κόσμο.
Μέχρι την επόμενη φορά!
Σας άρεσε αυτό το άρθρο; Βαθμολογήστε το!
Loading...
